Hiện nay, do sự tăng trưởng kinh tế nên người dân trên khắp cả nước đều có thể có một chậu Mai vào dịp Tết Nguyên Đán. Thàng 7, đang là thời gian cây mai lớn mạnh, người làm vườn cần để ý chăm nom để đem đến những cây mai nở hoa vào dịp Tết. Hôm nay, giới thiệu với độc giả một vài bệnh cây mai hay gặp phải:

1.Nhện đỏ

*Triệu chứng

Nhện thường rất nhỏ, khó phát hiện nếu không nhìn kĩ,cả nhện trưởng thành và nhện non đều bu bám trên bề mặt của lá cây mai, cạp ăn biểu so bì và chích hút dịch của lá cây mai tính từ lúc lá bước vào giai đọan bánh tẻ trở đi, làm cho lá có những vết trắng lấm chấm giống bụi cám, sau ấy lá chuyển dần sang mầu xanh đen và nâu hơi đậm loang lổ, phiến lá bị phồng lên như bánh tráng. Nếu ko phát hiện và có giải pháp diệt trừ kịp thời, bộ lá của cây mai sẽ bị cằn lại, thô cứng và kèm theo sẽ tác động tới qúa trình sinh trưởng và phát triển thông thường của cây mai, nhất là trong mùa khô. Do thân thể của nhện rất nhỏ mắt thường khó nhìn thấy mà chỉ nhìn thấy triệu chứng gây hại để lại của nhện trên lá nên trong thực tế đã có những chủ vườn mai ở thị xã 12 cứ tưởng cây mai bị bệnh và điều trị theo hướng sử dụng thuốc trừ bệnh nên không thấy “bệnh” thuyên giảm.

*Phòng trừ

Để phòng trị lọai nhện này các bạn có thể tiến hành 1 vài công việc sau đây:

– không nên trồng hoặc đặt các chậu mai quá xít nhau, để vườn mai có độ thông thóang.

– Hàng ngày khi tưới tắm, chăm sóc vườn mai các bạn nên lưu ý Quan sát cây mai, kiểm tra bộ lá mai (nhất là những lá trong khoảng giai đọan bánh tẻ trở đi) để phát hiện sớm và có giải pháp diệt trừ nhện kịp thời. Do thân thể của nhện rất nhỏ Vậy nên để dễ phát hiện nhện các bạn phải sử dụng kính lúp, giả dụ không có kính lúp các bạn có thể rà soát bằng cách gián tiếp như sau: ngắt những lá mai nghi có nhện đặt vào giữa hai tờ giấy trắng rồi lấy tay vuốt nhẹ phía ngòai tờ giấy, ví như thấy trên mặt giấy có những chấm nhỏ mầu vàng xanh, hồng hay đỏ thì lá đấy đang có nhện gây hại, những chấm này càng phổ thông thì chứng tỏ mật độ của nhện càng cao.

– lúc phát hiện có nhiều nhện trên cây mai bạn có thể sử dụng một trong các lọai thuốc tiếp đây để phun xịt: Danitol 10EC; Comite 73EC; Pegasus 500SG; Ortus 5SC; Cascade 5EC; Nissuran 5EC; Sirbon 5EC; Kelthane 18,5EC…Nên dùng luân phiên thuốc để tránh nhện bị kháng thuốc. Về liều lượng và cách sử nên đọc hướng dẫn có in trên nhãn thuốc.

2. Bệnh đốm đồng

*Triệu chứng : Ngòai cây mai ra thì bệnh này còn có thể gặp trên phổ biến lọai cây thân gỗ khác, nhất là những cây ăn trái như: cam quýt, chôm chôm, nhãn, bưởi, mãng cầu, sầu riêng, mít, xòai…Ban đầu vết bệnh chỉ là những đốm rất nhỏ cỡ 1 số ly, sau ấy nếu gặp điều kiện thời tiết thuận tiện như ẩm độ trong vườn cao, thiếu nắng…thì chúng vững mạnh rộng ra. Vết bệnh phần nhiều có hình trạng tròn hoặc hơi tròn như đồng bạc (nên gọi là bệnh đốm đồng tiền) hoặc hình bầu dục, mầu xám trắng hay xám xanh da trời . Theo thời gian vết bệnh cứ lan rộng dần ra xung quanh, ví như nặng nhiều vết sẽ hòa lẫn vào nhau tạo ra hình dạng bất kỳ, mầu sắc loang lổ lắt léo như da hổ, cứ thế phổ thông lớp chồng chất lên nhau làm cho lớp vỏ của cây mai dầy lên, có độ xốp giống như một lớp nhung bao nói quanh nói quẩn gốc cây mai. Bệnh thường vững mạnh trên lớp vỏ cây đã già cỗi, cổ thụ một tí, và ở cây mai cổ thường bị bệnh này.

*Phòng trị

– bạn không nên trồng hoặc bố trí những chậu mai trong vườn qúa dầy, quá gần nhau để vườn mai thông thóang, khô ráo, dưới tán, dưới gốc cây nhận được thêm ánh sáng mặt trời, sẽ có tác dụng tránh được bệnh phát sinh, phát triển. Đây có thể được coi là một trong những giải pháp hiệu quả nhất để dự phòng bệnh.

-Thiết kế mặt liếp để trồng mai hoặt đặt chậu mai theo hình mai rùa, xẻ rãnh thóat nước để nước không đọng lại trên mặt vườn trong mùa mưa để vườn luôn được khô ráo.

– Đối với những gốc mai đã bị đốm bệnh xuất hiện phổ quát, dầy đặc bạn có thể sử dụng bàn chải cọ rửa sạch những đốm bệnh trên thân , trên cành.

– Có thể sử dụng nước vôi hoặc dung dịch thuốc Boóc đô 1% qúet lên thân cây vào đầu mùa mưa, cũng có tác dụng ngăn chặn bệnh xâm nhập, lây lan. Ngòai ra các bạn có thể dùng một vài lọai thuốc gốc đồng như Copper –B, Coc 85; Copper-Zinc hoặc Zinccopper… ghé đề phòng lên những chỗ thường hay bị bệnh trên thân, cành.

3.Bù lạch (Bọ trĩ)

*Triệu chứng: Bù lạch có đặc điểm là mỗi lúc cây mai ra đọt non thì con trưởng thành của chúng sẽ di chuyển từ nơi khác tới đẻ trứng trên những đọt lá non, sau lúc đẻ vài ngày trứng bắt đầu nở ra con bù lạch non (con ấu trùng). Thân thể của bù lạch rất nhỏ, đẫy sức cũng chỉ dài khỏang hơn môt cm. Cả con trưởng thành và con ấu trùng đều chích hút nhựa của những lá non, tạo ra những vết lốm đốm trắng nhỏ lí tí. Những lá bị hại sẽ mất dần hoạt chất, phát trển không thường nhật, nhỏ lại, mép lá bị khô cháy và cong lên, lá trở lên thô cứng.

lúc những lá bị hại chuyển sang giai đọan bánh tẻ và già, thức ăn không liên quan cho chúng , chúng lại chuyển di sang những lá non khác để chích hút và gây hại. Bù lạch thường gây hại phổ thông trong mùa khô, khi mùa mưa tới mật số bù lạch sẽ giảm dần.

* Phòng trị

– khi tưới nước cho cây mai, các bạn nên sử dụng lọai máy bơm có áp suất mạnh ,xịt thẳng tia nước vào những chỗ mà bù lạch “cư trú” để rửa trôi bớt chúng, với cách làm này các bạn cũng có sẽ làm giảm bớt được mật số của một vài đối tượng dịch hại đang gây hại trên cây mai như nhện đỏ, rệp sáp…

– giả dụ mật số bù lạch cao các bạn có thể sứ dụng 1 số lọai thuốc trừ sâu thường sử dụng như: Malvate 21EC; Trebon 10EC; Confidor 100SL; Admire 050EC; Regent 5SC…Khi phun ghẹ thuốc bạn nhớ phun ướt đều cả mặt dưới của lá mai. Nên đọc liều lượng sử dụng in sẵn trên nhãn thuốc.

4.Bệnh nấm hồng

*Triệu chứng: Việc ban đầu bệnh đơn thuần là một đốm nhỏ, sau đó cứ lan rộng dần ra rồi bao kín hết cả một đọan cành, làm cho lá cây mai bị rụng, cành bị chết khô dần. Lúc vết bệnh đã bao quanh co kín hết cả một đọan cành thì phần lớn những lá mai phía trên chỗ bị bệnh sẽ có mầu vàng, xanh loang lổ, rồi bị rụng dần, khúc cành phía trên chỗ bị bệnh trở lên khô nứt, giòn dễ gẫy. Giả dụ không phát hiện sớm và phun kẹ thuốc phòng trị kịp thời thì có khi lên tới vài chục % số cành bị hại, làm cho cây mai xờ xạc, vụ ra bông năm sau sẽ không đẹp.

Bệnh thường chỉ tấn công trên những cành nhỏ cỡ chân nhang cho tới cỡ cây đũa ăn cơm, ít khi gây hại ở những cành lớn hoặc trên thân, nếu như cây được phun kẹ thuốc kịp thời. Nhưng vì những cành nhỏ này lại là cành mang bông cho vụ sau nên ví như để đa dạng cành bị hại cây sẽ có ít bông và bông ko đẹp, bông nhỏ, rất khó bán và bán ko được giá.

thực tại cho thấy bệnh thường gây hại đa dạng hơn trong mùa khô, lúc mùa mưa xuống bệnh bớt dần.

*Phòng trị

– rà soát vườn mai thường xuyên (nhất là vào mùa khô) để phát hiện sớm và có giải pháp ngăn chặn bệnh kịp thời.

– khi phát hiện có bệnh có thể dùng một trong những lọai thuốc như: COC 85WP; Vidoc 30WP ; Vidoc 80BTN; hoặc Vidoc 50HP; Batocide 12WP Viben-C 50BTN… để phun ghé, ví như vườn thường bị bệnh này thì trong mùa khô (là mùa thích hợp cho bệnh phát sinh, phát triển) nên phun kẹ định kỳ khỏang 1 tuần lễ một lần.Nên đọc kĩ hướng dẫn sử dụng thuốc đã có in trên nhãn thuốc.

-Thường xuyên thu lượm những cành đã bị bệnh không thể nghỉ dưỡng được đem tiêu hủy. Khi cắt nhớ cắt sâu thêm vào bên trong chỗ vết bệnh khỏang vài phân để phòng nấm bệnh còn sót lại trên cành tiếp tục vững mạnh lây lan sang các cành khác hoặc các cành non gần ra sau này.

=== Phân tích về giá mai nhị ngọc toàn

5. Bệnh rỉ sét

*Triệu chứng: Bệnh thường xuất hiện và gây hại trên những lá mai đã bước vào giai đọan bánh tẻ trở đi. Việc trước tiên vết bệnh chỉ là những chấm nhỏ mầu mầu nâu, sau ấy vết bệnh cứ to dần lên như hạt tấm, hạt mè…(đa số vết bệnh có kích thước khỏang trên dưới 2 ly), hình tròn hoặc hình bầu dục, thỉnh thoảng vết bệnh cũng có kích thước khỏang 4-5 ly . Phần đông vết bệnh nằm trong phiến lá, tuy thế thỉnh thỏang cũng có những vết nằm ở ngòai mép lá, gặp tình huống này vết bệnh chỉ còn lại là nửa hình tròn. Vết bệnh có mầu đỏ nâu, nhìn giống như mầu của sắt rỉ, nên bà con trồng mai vàng chuyên canh ở thị xã Thủ Đức, huyện 12…(Tp. Hồ Chí Minh) thường gọi bằng một từ mang thuộc tính hình tượng cho dễ hiểu, dễ nhớ đó là bệnh “Rỉ Sét”. Vết bệnh biểu thị ở cả mặt trên và mặt dưới của lá cây mai, xung quanh vết bệnh bao giờ cũng có một quầng vàng nhỏ bao vòng vèo, giả dụ soi lên ánh sáng thì những quầng vàng này biểu đạt rõ hơn.

Khác với những bệnh mà chúng ta thường gọi là bệnh rỉ sắt hại trên một vài cây trồng khác như bệnh rỉ sắt café, bệnh rỉ sắt đậu đỗ, bệnh rỉ sắt hại ngô…thường bao giờ vết bệnh cũng nổi lên một cục u, bên trong những cục u này có chứa một khối bột mầu gạch non (giống như mầu của sắt rỉ), thì trên vết bệnh “Rỉ sét” của cây mai vàng không có những cục u và những khối bột mầu gạch non này, mà chúng vẫn phẳng thường nhật như mặt phẳng của phiến lá. Nếu bệnh hại nặng mà ko tìm biện pháp chữa trị kịp thời sẽ làm cho bộ lá của cây mai mất dần mầu xanh vốn có của nó, rồi chuyển dần sang mầu vàng, diệp lục tố bị mất dần, ảnh hưởng tới qúa trình tổng hợp thường ngày của cây, làm cho cây mai mất sức, yếu ớt. Bệnh thường chỉ xuất hiện và gây hại rộng rãi trong mùa mưa.

*Phòng trị

– chúng ta không nên trồng hoặc đặt các chậu mai qúa gần sát nhau, tạo cho vườn mai luôn thông thóang. Liếp trồng mai, hoặc liếp đặt chậu mai nên thiết kế theo hình mai rùa để thóat nước tốt mỗi lúc có mưa. Kê đặt chậu mai cao để tránh cho cây mai bị úng nước trong mùa mưa.

– lúc bước vào mùa mưa nên kiểm tra vườn mai đều đặn để phát hiện sớm và có biện pháp ngăn chặn bệnh kịp thời. Lúc phát hiện có bệnh có thể dùng một trong những lọai thuốc tiếp sau đây để phun xịt: COC 85WP; Vidoc 30WP ; Vidoc 80BTN; hoặc Vidoc 50HP; Batocide 12WP Viben-C 50BTN. Về liều lượng và cách dùng thuốc nên đọc kĩ hướng dẫn mà dịch vụ đã có in trên nhãn thuốc.

6.Sâu ăn lá

*Hiện tượng: Sâu ăn lá cũng là một đối tượng thường xuất hiện và gây hại cho cây mai, nhất là vào những đợt cây ra đọt non, lá non, để lớn mạnh thân cành.

khi mới nở sâu non gặm nhấm làm khuyết lá, lúc to chúng nhả tơ kéo vài lá non lại với nhau, rồi nằm bên trong cắn phá, làm cho lá bị khuyết, giả dụ nặng lá có thể bị cắn phá đến phân nửa, đôi khi chỉ còn trơ lại một đọn gân chính ở sắp cuống lá. Làm mất diện tích lá quang hợp cho cây mai siêu bông bình lợi. Khi lá già nhìn cây mai tả tơi. Làm cho cây mai sinh trưởng và tăng trưởng kém, cây còi cọc, ra ít bông, và bông nhỏ không đẹp.

lúc đẫy sức sâu dài khỏang 25-28ly, hóa nhộng bên trong tổ lá. Sâu thường gây hại phổ biến trong mùa mưa, là mùa cây mai thường ra phổ thông đợt đọt non, lá non để lớn mạnh thân, cành, lá.

*Phòng trị

– lúc săn sóc cây mai, nên lưu ý Nhìn vào, nếu như phát hiện thấy “tổ sâu” thì bắt giết thịt (lọai sâu này rất dễ bắt vì chúng ít trốn chạy).

– giả dụ mật số sâu cao, ko đủ sức bắt bằng tay thì bạn có thể sử dụng thuốc trừ sâu để phun xẹp. Đây là một lòai sâu khá dễ chết, vậy các bạn có thể sử dụng bằng 1 số lọai thuốc trừ sâu thông htường như: SecSaigon 5EC hoặc 10EC; Diaphos 5EC; Sagothion 50EC; Padan 95SP; Fastac 5EC…Về liều lượng và cách sử dụng của thuốc bạn có thể đọc hướng dẫn trên vỏ bao bì.

7 .Bệnh cháy lá

*Triệu chứng: Bệnh chủ yếu trên lá cây mai, xuất hiện Đầu tiên ở chóp và mép lá tạo thành vệt màu nâu, lan dần vào phiến lá thành mảng to, màu nâu xám, phân biệt rõ với phần xanh của lá, mảng cháy có khi chiếm trên 1/2 diện tích lá. Trên vết bệnh có những chấm đen nhỏ là ổ bào tử. Lá cây mai bệnh nặng chuyển màu vàng và rụng. Bệnh phát sinh chủ yếu trên lá già.

– Bệnh phát sinh vào cuối mùa thu lúc cây mai có phổ quát lá già, sinh trưởng chậm, đất thiếu hoạt chất, nhất là trong chậu ít bón phân.

*Phòng trị

– Bón phân phần đông, cân xứng NPK, ngắt bỏ lá già, lá bệnh, định kỳ phun thuốc gốc Đồng và phân bón lá cho cây mai.

8.Bệnh vàng lá

*Triệu chứng

– Lá non có màu vàng nhạt hoặc trắng bạc, các gân lá còn xanh, phiến lá khá bị cong, cây sinh trưởng chậm lại.

– nguyên cớ gây bệnh cốt yếu do thiếu hoạt chất. Cây mai trồng trong chậu, đất xấu, ít được bón phân, thường bị bệnh vàng lá ở lá non và bệnh cháy lá ở lá già.

*Phòng trị

Bón toàn bộ phân. Lúc có hiện tượng vàng lá, ngoài bón phân nên phối hợp phun phân bón lá có chất vi lượng, cây sẽ mau hết bệnh

9.Rệp sáp

– Khí hậu nóng và ẩm thích hợp cho rệp phát triển. Rệp hút nhựa câymai làm đọt xoăn lại, lá vàng, cây sinh trưởng kém. Cây có rệp thường có kiến và nấm bồ hóng đen. Rệp còn là môi giới truyền bệnh virus cho cây .Rệp sáp Dysmicoccus sinh sống phá hại phổ biến loại cây.

– sử dụng tay giết thịt rệp. Lúc cấp thiết thì phun các loại thuốc Pyrinex, Supracide, Polytrin, Monster

===== Xem thêm: Giá bán mai vàng 2023, định giá cây mai vàng

10. Bọ cánh tơ

*Triệu chứng: Chích hút dinh dưỡng ở lá non, dưới mặt lá non là 2 vệt màu xám song song với gân chính. Đọt non bị hại thường sần sùi, cứng và dòn, 2 mép lá và chóp lá cong lên. Lúc bị hại nặng lá bị rụng, nhất là lá non. Bọ non sống tụ họp ở đọt non, gân lá non, ít đi lại. Bọ gây hại nặng vào mùa khô. Mùa mưa mật số bọ giảm.

*Phòng trị

-Tưới ướt lá và bề mặt đất để xoá sổ nhộng trong đất.

-Cắt tỉa liên tục để tránh được nguồn thức ăn của bọ.

-Sử dụng thuốc: Pyrinex, Confidor, Admire, Sherpa….

11.Bọ xít

– Bọ xít thường chích hút nhựa cây mai bằng cách chích vào các cành non của cây, cấu tạo vết u nổi sần sùi, gây hại nặng có thể làm chết cành, chết cây.

– Các loại thuốc được sử dụng như Bi58 40 EC (15 – 20 ml/bình 8 lít), Supracide 40 EC (5 – 7 ml/bình 8 lít).

12.Tuyến trùng hại

*Triệu chứng: Tuyến trùng kích thước cơ thể rất nhỏ, chỉ khoảng 0,5 mm sống trong đất, đục lổ chui vào sinh sống bên trong rễ, chích hút dịch cây mai và tạo thành các bướu rễ. Bộ rễ có bướu phát triển kém

– Cây mai bị tuyến trùng sinh trưởng rất yếu, phiến lá vàng và nhỏ hơn thường nhật. Nhổ gốc Nhìn vào rễ thấy những nốt tròn trên rễ. Bộ rễ bị tuyến trùng nặng sẽ mất khả năng hút dinh dưỡng sản xuất cho cây. Nếu để lâu cây mai sẽ dưỡng sinh kém và chết.

*Phòng trị

– tăng cường bón phân hữu cơ, vì phân hữu có rất nhiều vi khuẩn và nấm ký sinh có thể tiêu diệt tuyến trùng.

– Nhổ bỏ những cây bị chết, thu gọn sạch rễ trong đất.

– Có thể dùng thuốc: Mocap, Sincocin

– sử dụng thuốc trừ tuyến trùng Oncol 20EC pha 50 ml/10 lít nước :

+ Tưới vào mỗi hố 4-8 lít dung dịch thuốc dự phòng trước lúc trồng.

+ Tưới thuốc thấm sâu vào xung quanh vùng rễ, cần tưới hai lần vào đầu và cuối mùa mưa.

+ cây cúc ra hoa, nhổ cây băm nhỏ rồi vùi lấp quanh đó gốc cũng có tác dụng tránh được tuyến trùng.